Αγαπητοί Αναγνώστες,
Σήμερα θα ήθελα να σας ενημερώσω για ένα πολύ σημαντικό και κοινό πρόβλημα των αρθρώσεων, την αρθρίτιδα ζυγοαποφυσιακών αρθρώσεων, η οποία αναπτύσσει στην συνέχεια οστεοαρθρίτιδα της σπονδυλικής στήλης.
Η Αρθρίτιδα ζυγοαποφυσιακών αρθρώσεων ή Οστεοαρθρίτιδα (ΟΑ) είναι επίσης γνωστή ως “εκφυλιστική αρθρίτιδα”, “εκφυλιστική νόσος των αρθρώσεων” ή “εκφυλιστική σπονδύλωση”. Τι σημαίνουν όμως αυτοί οι όροι; Θα προσπαθήσω να το περιγράψω απλά και να αποφύγω τη χρήση τεχνικών όρων.
Τι είναι η οστεοαρθρίτιδα της σπονδυλικής στήλης;
Προκειμένου να εξηγηθεί η οστεοαρθρίτιδα της σπονδυλικής στήλης, πρέπει πρώτα να περιγραφεί η ανατομία της άρθρωσης: Κάθε σπόνδυλος αποτελείται από ένα σπονδυλικό σώμα που βλέπει προς τα εμπρός και ένα σπονδυλικό τόξο που βλέπει προς τα πίσω. Οι σπονδυλικές καμάρες συνδέονται μεταξύ τους μέσω δύο αρθρικών επεκτάσεων στην κορυφή και στο κάτω μέρος. Οι αρθρώσεις αυτές ονομάζονται ζυγοαποφυσιακές αρθρώσεις. Αυτές δεν είναι γυμνές στον ανθρώπινο οργανισμό, αλλά διατηρούνται στη θέση τους με μια κάψουλα συνδετικού ιστού. Η αρθρώδης πλευρά παίζει έναν εξαιρετικά σημαντικό ρόλο στις κινήσεις ολόκληρης της σπονδυλικής στήλης και στη σταθερότητα αυτής. Η ζυγοαποφυσιακή άρθρωση διαδραματίζει εξίσου σημαντικό ρόλο στην κατανομή του φορτίου της σπονδυλικής στήλης και σε ολόκληρη τη λειτουργικότητά της. Ανάλογα με τη γωνία και τη ρύθμιση των αρθρώσεων, η σπονδυλική στήλη μπορεί να γυρίσει, με κλίση προς τα εμπρός ή προς τα πίσω.
Μια εκφυλλιστική αρθρίτιδα των ζυγοαποφυσιακών αρθρώσεων σπάνια έρχεται μόνη της!
Με την αυξανόμενη ηλικία, η μετωπική άρθρωση, όπως και πολλές άλλες αρθρώσεις στο σώμα, παρουσιάζει σημάδια φθοράς. Συνήθως πρόκειται βέβαια για έναν εκφυλισμό ολόκληρου του τμήματος κίνησης. Αυτό σημαίνει ότι δεν παρουσιάζεται μόνο η φθορά της άρθρωσης, αλλά και ολόκληρες φέρουσες δομές (σπονδυλοειδή σώματα) συμπεριλαμβανομένου του μεσοσπονδύλιου δίσκου φθείρονται. Σε απόκριση αυτής της φθοράς, ο σύνδεσμος της επιφάνειας γίνεται μεγαλύτερος και παχύτερος, προκειμένου να εξουδετερωθούν πιθανές αστάθειες (υπερτροφία αρθρώσεων).
Όχι μόνο ο σύνδεσμος γίνεται παχύτερος, αλλά η αρθρική κάψουλα, συμπεριλαμβανομένων των συνδέσμων που κλείνουν τη σπονδυλική στήλη, γίνονται αντίστοιχα παχύτεροι, έτσι ώστε τα νευρικά τρίμματα συχνά εμφανίζουν κάποια στένωση. Ως αποτέλεσμα, τα νεύρα δεν έχουν το συνήθη χώρο τους και οι ασθενείς αναφέρουν συχνά πόνο στα αντίστοιχα τμήματα των ποδιών.
Στην περίπτωση που επηρεαστεί ο κεντρικός νευρικός σωλήνας (στένωση του σπονδυλικού σωλήνα), τότε οι ασθενείς έχουν τα κλασικά συμπτώματα με ολοένα και μικρότερες δυνατές αποστάσεις περπατήματος, πόνο και μούδιασμα στα πόδια.
To αυξημένο υγρό μεταξύ των αρθρικών επιφανειών είναι ουσιαστικά ένα έμμεσο σημάδι της πάθησης, το οποίο μπορεί να υποδηλώνει αρθροπάθεια. Αυτό συχνά έχει ως αποτέλεσμα την εμφάνιση αρθρικων κύστεων, οι οποίες, δυστυχώς, επεκτείνονται κυρίως προς το νευρικό κανάλι και προκαλούν συμπτώματα πόνου. Τέτοιες αστάθειες οδηγούν αργότερα σε διολισθαίνοντες σπονδύλους, οι οποίοι μπορούν επίσης να οδηγήσουν σε προβλήματα πόνου στα πόδια.
Βλέπετε ότι η αρθρίτιδα ζυγοαποφυσιακών αρθρώσεων και οι συνέπειές της είναι ως επί το πλείστον αποτέλεσμα της συνολικής φθοράς του τμήματος κίνησης και σχεδόν ποτέ δεν παρουσιάζονται ξεχωριστά. Εάν υπάρχει αρθρίτιδα, ο σχετικός μεσοσπονδύλιος δίσκος επηρεάζεται συνήθως και τα κανάλια των νεύρων στενεύουν σημαντικά.
Ποια θεραπευτικά μέτρα βοηθούν στην αρθρίτιδα ζυγοαποφυσιακών αρθρώσεων;
Εάν υπάρχουν τα αντίστοιχα συμπτώματα που προανέφερα, γίνεται πρώτα μια προσπάθεια να αμβλυνθούν τα συμπτώματα χρησιμοποιώντας συντηρητική θεραπεία. Αυτά περιλαμβάνουν τα συνήθη αναλγητικά, σε συνδυασμό με τη φυσιοθεραπεία και ασκήσεις που θα ενισχύσουν τους μυς της πλάτης. Ο στόχος αυτής της διαδικασίας δεν είναι μόνο να ανακουφίσει από τον πόνο, αλλά και να μειώσει κάπως την καταπόνηση της σπονδυλικής στήλης.
Επιπλέον παίζει ιδιαίτερο ρόλο στη θεραπευτική προσέγγιση της οστεοαρθρίτιδας η λεγόμενη διήθηση των αρθρώσεων, όπου χάρη στη χρήση αξονικής τομογραφίας επεμβαίνουμε διαδερμικά στις αρθρώσεις. Αυτή η θεραπεία οδηγεί σε βραχυπρόθεσμη ή και μακροπρόθεσμη μείωση του πόνου.
Εάν αποτύχουν αυτές οι θεραπευτικές μέθοδοι, τότε μόνο η χειρουργική επέμβαση παραμένει ως η τελευταία επιλογή επίλυσης του προβλήματος. Η μέθοδος της επέμβασης εξαρτάται από την έκταση της παθολογίας και τα συμπτώματα του ασθενούς. Σε κάθε περίπτωση, πρέπει να επανέλθει επαρκής χώρος στην περιοχή του νευρικού σωλήνα. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι αστάθειες αντιμετωπίζονται επίσης χρησιμοποιώντας ελάχιστα επεμβατικές μεθόδους, όπως η διαδερμική σπονδυλοδεσία.
Σας ευχαριστώ για το χρόνο σας, είμαι βέβαια διαθέσιμος για να απαντήσω σε τυχόν ερωτήσεις που έχετε σχετικά με παθήσεις της σπονδυλικής στήλης.
Ο Δρ med. Χαρίλαος Χριστόπουλος
