Τι βοηθά στην καταπολέμηση του πόνου στη μέση; Αυτή η ερώτηση ανησυχεί χιλιάδες ανθρώπους κάθε μέρα. Παρ’όλα αυτά θα ήταν άστοχο να αναρωτηθούμε μόνο τι βοηθά ενάντια στον οξύ πόνο εφόσον ήδη έχει εκδηλωθεί. H ορθότερη προσέγγιση θα ήταν η ερώτηση του πώς μπορεί αυτός να αποτραπεί πριν εκδηλωθεί.
Εάν διαβάζετε αυτό το κείμενο αυτή τη στιγμή, πιθανότατα βιώνετε μια συνθήκη όπως πολλοί άλλοι σήμερα – υποφέρετε από δυσκαμψία ή πόνους στη μέση (οσφυαλγία) και ψάχνετε ίσως τη συνταγή επιτυχίας κατά του πόνου. Στα επακόλουθα μεμονωμένα άρθρα αυτής της σειράς θα ασχοληθώ με θέματα που επισημαίνουν διαφορετικές πτυχές της υγείας της μέσης, με σκοπό να αναφέρω τρόπους με τους οποίους μπορείτε να αντιμετωπίσετε τον πόνο στην πλάτη και στη μέση στην καθημερινή ζωή.
Πόνος στη μέση: σχεδόν όλοι κάνουν γνωριμία μαζί του
Ίσως το γνωρίζετε ήδη: ο πόνος στη μέση είναι ένας από τους πιο συνηθισμένους, τόσο στη Γερμανία όσο και στην Ελλάδα. Περίπου 4 στους 5 Γερμανούς δηλώνουν ότι είχαν προβλήματα στη μέση ή στην πλάτη τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους. Το πρόβλημα εκτείνεται περαιτέρω και στον εργασιακό χώρο καθώς όπως φαίνεται στις ετήσιες εκθέσεις υγείας, οδηγεί σε ολοένα και περισσότερες αναρρωτικές άδειες των εργαζομένων. Έτσι και φέτος:
Το 2020, εκτός από την αναταραχή που προκάλεσε ο κορωνοϊός, υπήρξαν εκ νέοι οι μυοσκελετικοί πόνοι, όπως ο πόνος στην πλάτη, κύριος λόγος απουσίας από την εργασία το πρώτο εξάμηνο του έτους. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία (από το Σεπτέμβριο του 2020)*, τα παράπονα για τον πόνο στη μέση αυξήθηκαν κατά 16% και προκάλεσαν περισσότερες από κάθε πέμπτη ημέρα απουσίας.
Τα βασικά που πρέπει να γνωρίζουμε για τον πόνο στη μέση
Στις περισσότερες περιπτώσεις, η οσφυαλγία προκαλείται από επίκτητη βλάβη στην υγεία, π.χ. καταπόνηση των μυών ή φθορά στη σπονδυλική στήλη και τους δίσκους. Επιπλέον όμως μπορεί να υπάρξει και καποια γενετική προδιάθεση, λόγω της οποίας εμφανίζουν ορισμένοι άνθρωποι προβλήματα με πόνους στη μέση.
Ο πόνος στη μέση διακρίνεται ανάλογα με την αιτία του σε δυο είδη: στον ειδικό και μη ειδικό πόνο, μια διάκριση που δεν είναι πάντα εύκολο να γίνει.
Ο ειδικός πόνος στη μέση σχετίζεται με μια συγκεκριμένη και διασαφηνισμένη αιτία που πρέπει να αντιμετωπιστεί. Μερικά παραδείγματα τέτοιας περίπτωσης είναι η δισκοκήλη, τα σπονδυλικά κατάγματα ή η στένωση του νωτιαίου σωλήνα. Η διάγνωση του πρόβληματος οδηγεί σε στοχευμένη θεραπεία του ασθενούς με σκοπό τη θεραπεία της υποκείμενης νόσου.
Ο μη ειδικός πόνος, από την άλλη, δε δείχνει συγκεκριμένη αιτία που να εξηγεί τα συμπτώματα πόνου έπειτα από την κλινική εξέταση. Στην περίπτωση μη ειδικού πόνου στη μέση, ο πόνος μπορεί να σχετίζεται με ορισμένες άλλες διαταραχές της υγείας, όπως για παράδειγμα χρόνιες φλεγμονώδεις ασθένειες, νευρολογικές διαταραχές ή μπορεί ακόμη και να προκαλείται από παρενέργειες μιας φαρμακευτικής αγωγής.
Για να προσδιοριστεί η κατάλληλη θεραπεία για την αντιμετώπιση του μη ειδικού πόνου στη μεση χρειάζεται λεπτομερής διασυμβούλευση με τον ειδικευμένο γιατρό. Μια ακολουθία συγκεκριμένων ερωτήσεων και εκτιμήσεων, όπως οι ακόλουθες, μας βοηθά να αποσαφηνίσουμε τα χαρακτηριστικά του πόνου και, τελικά, να καταστεί δυνατή η διάγνωση:
- Εντοπισμός του πόνου και πιθανής ακτινοβολίας αυτού σε άλλα μέρη του σώματος
- Διάρκεια της τρέχουσας υποτροπής
- Πληροφορίες ως προς το το ιστορικό πόνου
- Παράγοντες που ενισχύουν ή απαλύνουν τον πόνο
- Προηγούμενες θεραπείες, επιτυχίες, παρενέργειες
- Πρώτη εκτίμηση των ψυχοκοινωνικών παραγόντων κινδύνου
- Ένταση του πόνου και περιορισμός της κίνησης
- Άλλοι παράγοντες όπως συνοδευτικά συμπτώματα ή ασθένειες που μπορούν επίσης να αποτελούν σημαντικές πληροφορίες για την περαιτέρω διαγνωστική διαδικασία και τη θεραπεία του ασθενούς.
Πότε πρέπει να δείτε έναν γιατρό;
Εάν έχετε οξύ πόνο στη μέση που διαρκεί περισσότερο από τρεις ημέρες, δεν πρέπει να διστάσετε περισσότερο και να αναζητήσετε ιατρική συμβουλή. Η επίσκεψη στο γιατρό είναι σημαντική όχι μόνο για την ανακούφιση των έντονων συμπτωμάτων, αλλά και για να αποφευχθεί η μετατροπή του πόνου σε χρόνιο πρόβλημα. Εάν μπορείτε να διαχειριστείτε σωστά τον ήπιο πόνο στη μέση, μπορείτε να αποφύγετε μια ενδεχόμενη εμφάνιση χειρότερου πόνου αργότερα.
Μια ζωή χωρίς πόνο στη μέση. Υπάρχει;
Μερικές φορές ο πόνος εμφανίζεται ξαφνικά, ακόμη και αν κατά τ’άλλα αισθανόμαστε απόλυτα υγιείς. Στη συνέχεια τα συμπτώματα μπορεί να υποχωρήσουν και να επανεμφανιστούν μια στο τόσο ή και καθόλου. Άλλες φορές όμως, σε πιο δύσκολες περιπτώσεις η οσφυαλγία διαρκεί πολύ παραπάνω. Εάν τα συμπτώματα επιμένουν για περισσότερο από έξι εβδομάδες και βελτιωθούν μόνο μέτρια παρά τα θεραπευτικά μέτρα, ονομάζεται πλέον χρόνιος ο πόνος στη μέση.
Τα συνεχή συμπτώματα προκαλούν πολλούς περιορισμούς στην καθημερινή ζωή και με την πάροδο του χρόνου δημιουργούν ένα μεγάλο ψυχολογικό βάρος. Η απάντηση στην ερώτηση «τι βοηθάει στον πόνο στη μέση;» είναι επομένως επείγουσα και μεγάλης σημασίας για πολλούς ανθρώπους.
Οι περισσότεροι από τους ασθενείς που συναντώ καθημερινά στο ιατρείο έρχονται στη συνεδρία με ήδη υπάρχοντα συμπτώματα πόνου. Στην πρώτη διαβούλευση όλη η διαδικασία, η εξέταση, ο διάλογος με τον ασθενή, οι ερωτήσεις- περιστρέφονται γύρω από ένα σημείο: την επιθυμία να απαλλαγούμε από τον πόνο. Το να μπορείς να ζεις στην καθημερινή ζωή χωρίς πόνο είναι κατανοητά ο μεγάλος στόχος όλων όσων πάσχουν από πόνο στη μέση.
Ο βαθμός στον οποίο μπορεί να επιτευχθεί αυτός ο στόχος στο τέλος της θεραπείας εξαρτάται, όπως συμβαίνει συχνά στην ιατρική, από το ατομικό σημείο εκκίνησης και τη σοβαρότητα του προβλήματος. Παρ ‘όλα αυτά, υπάρχουν πολλές περιπτώσεις από την πολυετή δουλειά μου ως χειρουργός σπονδυλικής στήλης στην οποία οι ασθενείς που ελευθερώθηκαν από τον πόνο τους, απολαμβάνουν βελτιωμένη στάση απέναντι στη ζωή, ακόμη και μετά από μια μακρά πορεία ταλαιπωρίας. Αυτή η επιστροφή σε ένα άνετο και ικανοποιητικό αίσθημα σώματος είναι αυτό που προσπαθώ να πετύχω κάθε μέρα στη δουλειά μου ως χειρουργός.
Οσφυαλγία – Αντιμετώπιση: τι βοηθάει πραγματικά;
Είναι τα φάρμακα, η ξεκούραση και ακινησία ή ίσως η φυσιοθεραπεία και οι ασκήσεις εκγύμνασης; Και πέρα από όλα αυτά, δεν υπάρχουν άλλες πτυχές, όπως το ψυχολογικό στρες από άγχος ή λαθεμένη διατροφή που μπορεί επίσης να ενισχύσουν τον πόνο στη μέση;
Για όλα αυτά τα θέματα, θα ήθελα να σας δώσω ενδιαφέρουσες πληροφορίες από την επίκαιρη ιατρική διατριβή. Ιδιαίτερα θέλω να τονίσω το θέμα της πρόληψης της οσφυαλγίας, δηλαδή πώς μπορούμε να αποτρέψουμε τον πόνο στη μέση
Ανυπομονώ βέβαια και για τη συμβολή σας εάν ενδιαφέρεστε για μια συγκεκριμένη ερώτηση ή αν θέλετε να μοιραστείτε κάτι μαζί μας που ίσως αξίζει να αναφερθεί βάσει προσωπικής εμπειρίας.
Ο δικός σας Dr. med. Χαρίλαος Χριστόπουλος
*Πηγή: DAK Gesundheitsreport 2020