Αγαπητοί αναγνώστες,
σήμερα, θα σας ενημερώσω για ελάχιστα επεμβατικές διαδικασίες στις παθήσεις της σπονδυλικής στήλης. Σίγουρα, έχετε ακούσει ήδη αυτόν τον όρο, όταν αναζητούσατε πληροφορίες για χειρουργικές μεθόδους στη χειρουργική της σπονδυλικής στήλης ή άλλα πεδία της ιατρικής.
Αλλά τι σημαίνει “ελάχιστα επεμβατική ” ακριβώς; Και ποια είναι η διαφορά μεταξύ των παραδοσιακών χειρουργικών μεθόδων και των μη επεμβατικών θεραπευτικών μεθόδων;
Θα ήθελα να σας εξηγήσω τι νοείται με τον όρο ελάχιστα επεμβατική θεραπεία. Θα αναλύσουμε την ιστορία της «ελάχιστα επεμβατικής χειρουργικής» και θα συζητήσουμε τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα των ελάχιστα επεμβατικών τεχνολογιών με μερικά παραδείγματα από τη χειρουργική της σπονδυλικής στήλης.
Τι σημαίνει ελάχιστα επεμβατική;
Οι ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές στην σπονδυλική στήλη αποσκοπούν στην μείωση της νοσηρότητας που σχετίζεται με την χειρουργική προσπέλαση χωρίς να αλλοιώνεται το αποτέλεσμα. Στην σπονδυλική στήλη οι καινούργιες ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές επιτρέπουν την χειρουργική προσπέλαση χώρις τον τραυματισμό της αυτόνομης μυικής μάζας. Με αυτό τον τρόπο μειώνεται σημαντικά η διεγχειριτική απώλεια αίματος καθώς και ο μετεγχειριτικός πόνος. Οι ασθενείς κινητοποιούνται γρήγορα χωρίς την χρήση αναλγητικής θεραπείας.
Υπό τον όρο ελάχιστα επεμβατική καταλαβαίνουμε στη χειρουργική σπονδυλικής στήλης χειρουργικές τεχνικές και διαγνωστικές μεθόδους που λειτουργούν με τις μικρότερες προσπελάσεις λαμβάνοντας υπόψη και προστατεύοντας τις δομές φέρουσες βάρος και τη σταθερότητα της σπονδυλικής στήλης. Στη χειρουργική της σπονδυλικής στήλης, ως δομές φέρουσες βάρη νοούνται μύες, σύνδεσμοι και σπονδυλικές αρθρώσεις που σε ελάχιστα επεμβατικές διαδικασίες τραυματίζονται ή επηρεάζονται όσο το δυνατόν λιγότερο.
Σημαντικό είναι επίσης το μήκος της περικοπής, το οποίο όμως δεν είναι καθοριστικό για το αν η μέθοδος επέμβασης χαρακτηρίζεται ως ελάχιστα επεμβατική ή όχι.
Ελάχιστα επεμβατική χειρουργική: Σε τι διαφέρει από τις συμβατικές χειρουργικές τεχνικές και μη επεμβατικές θεραπείες;
Σύμφωνα με την έννοια των λέξεων σε αντιδιαστολή με ελάχιστα επεμβατικές, χαρακτηρίζονται ως μη επεμβατικές θεραπείες, θεραπείες που δεν παρεμβαίνουν στο σώμα του ασθενούς ή της ασθενούς. Τέτοιες είναι για παθήσεις της σπονδυλικής στήλης, για παράδειγμα, συντηρητικές θεραπείες όπως φυσιοθεραπεία, χειροκίνητη θεραπεία, και άλλα φυσιοθεραπευτικά μέτρα (π.χ., Θεραπείες θερμότητας, μασάζ, κλπ). Αν και οι διάφορες τεχνικές έγχυσης καθώς και η λεγόμενη «απομόνωση» ή «παγοποίηση» των σπονδυλικών αρθρώσεων ανήκουν στη συντηρητική θεραπεία, εξακολουθούν να θεωρούνται ότι είναι ελάχιστα επεμβατικές θεραπείες, καθώς χαρακτηρίζονται από μια παρεμβολή στο σώμα.
Πριν από την ανάπτυξη ελάχιστα επεμβατικών τεχνολογιών στη χειρουργική, οι επεμβάσεις συχνά συσχετίζονταν με εξαιρετικά μεγάλα τραύματα και τραυματισμούς στον περιβάλλοντα ιστό. Ακόμη και σήμερα δεν χρησιμοποιούνται πάντα ελάχιστα επεμβατικές χειρουργικές τεχνικές. Από τη μία πλευρά, αυτό μπορεί να οφείλεται στο γεγονός ότι ο χειρούργος έχει μικρή εμπειρία με ελάχιστα επεμβατικές μεθόδους. Από την άλλη πλευρά, οι ελάχιστα επεμβατικές διαδικασίες δεν είναι κατάλληλες για όλες τις ενδείξεις.
Στις συμβατικές χειρουργικές διαδικασίες, όσο πιο εκτεταμένη είναι η παθολογία (η ασθένεια που πρόκειται να θεραπευθεί), τόσο περισσότερο ο χειρουργός πρέπει κατά κανόνα να βλάψει τον περιβάλλοντα ιστό και το σώμα του ασθενούς.
Αλλά πώς έχουν αναπτυχθεί ελάχιστα επεμβατικές τεχνολογίες και ποια είναι τα άλλα πλεονεκτήματά τους;
Ανάπτυξη ελάχιστα επεμβατικών τεχνολογιών στην ιατρική
Ο όρος ελάχιστα επεμβατική χειρουργική επέμβαση ήταν αρχικά συνώνυμο για όλες τις χειρουργικές επεμβάσεις που χρησιμοποιούν ενδοσκοπική προσπέλαση σε κοιλότητα σώματος ή άρθρωση.
Ο όρος ενδοσκόπιο προέρχεται από τις ελληνικές λέξεις “ἔνδον” = “μέσα” και “σκοπεῖν” = “παρακολουθώ”. Αυτά είναι τεχνικά βοηθήματα που καθιστούν δυνατή τη μεταφορά εικόνων από το εσωτερικό του σώματος μέσα από μια πολύ μικρή πρόσβαση.
Οι ενδοσκοπικές διαδικασίες χρησιμοποιήθηκαν ήδη από τα τέλη του 19ου αιώνα. Το πρώτο άκαμπτο ενδοσκόπιο αναπτύχθηκε από τον ιατρό Philipp Bozzini στη Φρανκφούρτη το 1806.
Η εφαρμογή της τεχνικής χειρουργικά, καθυστέρησε ωστόσο μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1970.
Ελάχιστα επεμβατικές τεχνολογίες στις παθήσεις της σπονδυλικής στήλης
Στη χειρουργική της σπονδυλικής στήλης, ο όρος ελάχιστα επεμβατική χρησιμοποιείται πολύ εκτενέστερα και περιγράφει ένα ευρύ φάσμα τεχνικών και μεθόδων από τεχνικές ένεσης, διαδερμικές ενδοσκοπικές μέχρι μικροχειρουργικές ανοικτές διαδικασίες.
Όπως μπορείτε να δείτε, οι ελάχιστα επεμβατικές διαδικασίες στη χειρουργική της σπονδυλικής στήλης είναι περισσότερο μία φιλοσοφία παρά ένας συγκεκριμένος τρόπος χειρουργικής προσπέλασης.
Σκοπός τους είναι να παρουσιάσουν την υποκείμενη παθολογία και να πραγματοποιήσουν μια θεραπευτική παρέμβαση χωρίς να καταστρέψουν τον γειτονικό υγιή ιστό ή τουλάχιστον να το προστατεύσουν βέλτιστα. Με τον τρόπο αυτό επιτυγχάνεται προστασία ιστών όχι μόνο στην επιφάνεια μέσω της μικρής πρόσβασης, αλλά και στο βάθος.
Υπάρχει κάποιο μειονέκτημα στην ελάχιστα επεμβατική χειρουργική;
Τα πλεονεκτήματα αυτών των τεχνικών είναι ήδη γνωστά για μεγάλο χρονικό διάστημα και συνίστανται κυρίως στη μείωση του μετεγχειρητικού πόνου, τη βελτιωμένη και επιταχυνόμενη επούλωση, τη βελτίωση των αισθητικών αποτελεσμάτων με μικρές περικοπές δέρματος και τη μείωση της παραμονής στο νοσοκομείο.
Ωστόσο, υπάρχουν επίσης μειονεκτήματα της τεχνικής, ακόμη και αν τα πλεονεκτήματα επικρατούν ξεκάθαρα.
Ως μειονέκτημα, μπορεί να αναφερθεί για παράδειγμα, στις ενδοσκοπικές διαδικασίες, η περιορισμένη αντίληψη βάθους στις οθόνες βίντεο, η οποία προκαλείται από τη δισδιάστατη αναπαράσταση. Η απουσία της αίσθησης αφής από τον θεράποντα ιατρό είναι ένα δεύτερο μειονέκτημα.
Η ανάγκη οι χειρουργοί να αποκτήσουν τα κατάλληλα εργαλεία καθώς και ο χρόνος που απαιτείται για απόκτηση της τεχνογνωσίας είναι περαιτέρω παράγοντες που περιορίζουν την εφαρμογή αυτών των τεχνικών.
Για επιτυχείς ελάχιστα επεμβατικές διαδικασίες, είναι σημαντικό οι χειρουργοί να αποκτήσουν την απαραίτητη εμπειρία με την κατάλληλη εκπαίδευση. Δεδομένου ότι αυτό μπορεί να γίνει αποτελεσματικά μόνο στο ανθρώπινο σώμα, η διαδικασία εκμάθησης του χειρουργού πρέπει να είναι αντίστοιχα γρήγορη.
Παραδείγματα ελάχιστα επεμβατικών διαδικασιών στη χειρουργική της σπονδυλικής στήλης
Για τις ραχιαίες (οπίσθια) προσβάσεις στην σπονδυλική στήλη υπάρχουν διάφορες ενδοσκοπικές διαδικασίες καθώς και ανοικτή μικροχειρουργική.
Τα πλεονεκτήματα της ενδοσκόπησης έγκεινται σε ακόμη μικρότερες προσπελάσεις από ό,τι στην ανοικτή μικροχειρουργική.
Το μειονέκτημα είναι η προαναφερθείσα, αρχικά πολύ επίπεδη καμπύλη μάθησης του χειρουργού και το γεγονός ότι δεν μπορεί με αυτόν τον τρόπο να διαπιστωθούν όλα τα παθολογικά ευρήματα στη σπονδυλική στήλη. Ένας επιπλέον παράγοντας περιπλοκών είναι η δισδιάστατη όψη και η απουσία άμεσης αίσθησης αφής στον χειρουργό.
Οι μικροχειρουργικές ανοιχτές ραχιαίες διαδικασίες συνεχίζουν να πληρούν το χρυσό πρότυπο. Ως χρυσό πρότυπο νοείται στην ιατρική η επί του παρόντος παγκοσμίως αναγνωρισμένη δράση όσον αφορά μια ασθένεια, η οποία αποτελεί αξιόπιστο και έγκυρο πρότυπο. Αποτελεί τη βάση για κάθε νέα διαδικασία.
Δεδομένου ότι η περιοχή που πρόκειται να χειρουργηθεί είναι άμεσα εκτεθειμένη κατά τη διάρκεια επεμβάσεων χωρίς ενδοσκόπιο, αυτά τα παθολογικά ευρήματα μπορούν να εντοπιστούν τρισδιάστατα με ασφάλεια και υπό τις καλύτερες συνθήκες φωτισμού και οπτικής και να αντιμετωπιστούν. Οι προσβάσεις έχουν γίνει ακόμη μικρότερες ως αποτέλεσμα των αντίστοιχων επεκτάσιμων συστημάτων με ενσωματωμένες πηγές φωτός.
Διαδερμική σπονδυλοδεσία ως ελάχιστα επεμβατική διαδικασία
Οι εύκαμπτοι σωλήνες και τα σωληναριακά όργανα καθώς και οι βίδες αγγίζουν τώρα και τις διαδερμικές σπονδυλοδεσίες σε διάγνωση σπονδυλολίσθησης.
Οι βίδες μπορούν να τοποθετηθούν με ασφάλεια στα αντίστοιχα σπονδυλικά σώματα μέσω πολύ μικρών τομών με νυστέρι και σωλήνων με δυνατότητα διάχυσης με την προβολή ακτινών Χ, σε δύσκολες περιπτώσεις εν μέρει και υπό τη βοήθεια πλοήγησης. Ως αποτέλεσμα, οι παρασπονδυλικοί μύες, οι οποίοι βρίσκονται δίπλα στους σπονδύλους και είναι πολύ σημαντικοί για τη σταθερότητα, παραμένουν ουσιαστικά ανεπηρέαστοι.
Και εδώ, τα πλεονεκτήματα είναι προφανή: γρήγορη κινητοποίηση, χαμηλό μετεγχειρητικό τραύμα και συνεπώς βραχύτερη παραμονή στο νοσοκομείο και γρήγορη ανάκαμψη.
Ήπια θεραπεία της σπονδυλικής στήλης χάρη στην τεχνική πρόοδο
Λόγω των τεχνικών επιτευγμάτων, η χειρουργική της σπονδυλικής στήλης είναι πολύ πιο προηγμένη από ό, τι πριν από 20 χρόνια. Μπορώ ακόμα να θυμηθώ πώς ο πρώτος μου προϊστάμενος χειρουργούσε τους οσφυϊκούς δίσκους με μεγεθυντικούς φακούς στις αρχές της δεκαετίας του ’90. Η δυνατότητα προσπέλασης του χειρουργού ήταν σίγουρα μεγαλύτερη δημιουργώντας πιο εκτενές τραύμα, χωρίς το αποτέλεσμα να είναι οπωσδήποτε χειρότερο.
Η ελάχιστα επεμβατική χειρουργική επέμβαση στην σπονδυλική στήλη έχει πλέον γίνει το πρότυπο χάρη στις τεχνικές καινοτομίες και τις γενικές προόδους της ιατρικής. Αυτό είναι ιδιαίτερα ευεργετικό για τους ηλικιωμένους ασθενείς που πάσχουν από πολλαπλές ασθένειες, οι οποίες μπορούν να αντιμετωπιστούν πιο γρήγορα και προσεκτικά.
Εάν έχετε περισσότερες ερωτήσεις σχετικά με τις ελάχιστα επεμβατικές και μικροχειρουργικές επεμβάσεις στη χειρουργική της σπονδυλικής στήλης, θα είμαι πάντα στη διάθεσή σας για τυχόν ερωτήσεις ή προτάσεις.
Ευχαριστώ πολύ για την ανάγνωση,
Ο δικός σας Dr. med. Χαρίλαος Χριστόπουλος
Επικεφαλής ιατρός για χειρουργικές επεμβάσεις στη σπονδυλική στήλη, Κολωνία